Bazı kadınlarda istemsiz idrar kaçırma sorunu, hayat kalitesini ciddi olarak bozar. Cerrahi müdahaleye karar vermeden dikkat edilmesi gereken noktalar vardır. Aşırı idrar boynu sarkması olmayan bayanlarda bıçaksız, ağrısız, kanamasız, dikişiz FRAKSİYONE LAZERLE de idrar kaçırma tedavi edilebilmektedir. Öncelikle ayırıcı tanının iyi yapılmış olması gereklidir.
Kadınlarda İdrar Kaçırma
Kadınlarda çeşitli nedenlerle istemsiz idrar kaçırma sorunu görülebilmektedir. Pek çok kadın bu sorunundan utandığı için doktoruyla paylaşamaz. Bu grup hastaların bir kısmı çok genç yaşlarda da olabilir.
Oysa ki doğru ayırıcı tanı ve tedaviyle hayat kalitesini ciddi anlamda yükseltmek mümkündür. İdrar kaçırma sorunu olan hastalarda muayene öncesi yalnızca öyküyle bile, ayırıcı tanı yapma imkanı olabilir. Dolayısıyla altta yatan soruna yönelik basit idrar kaçırma tedavisi şansı bulunur.
İdrar Kaçırma Tipleri
- Stres inkontinans: Öksürme, hapşırma, gülme, zıplama sırasında idrar kaçmasıdır. Genellikle doğum ya da yıllara bağlı olarak pelvik taban dokularındaki gevşemeden kaynaklanır. Derecesine göre medikal ya da cerrahi tedavisi mümkündür.
- Urge inkontinans: Sıkışma tipi idrar kaçırmadır. Ani idrar yapma hissiyle tuvalete yetişememe durumu genellikle idrar kesesi kaslarının çeşitli nedenlerle aşırı kasılmasından kaynaklıdır. Çoğunlukla ilaç tedavisine iyi cevap verir.
- Mixt inkontinans: Çeşitli tedavi yöntemleri bir arada kullanılır. (stres inkontinans ve urge inkontinans bir arada).
Doğum şeklinin ya da fazla doğum yapmanın idrar kaçırma sorununda bir etkisi var mı?
Pelvik taban anatomisini bozan zor doğumlar ya da tekrarlayan doğumlar sonrası stres inkontinans tipinde idrar kaçırma sorunu görülebilir.
İdrar Kaçırma Nasıl Önlenir?
İdrar kaçırma düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı kiloda olmak, özellikle pelvik tabanı güçlendirmeye yönelik düzenli kegel egzersizleri yapmak önleyici olabilir. Genital hijyene dikkat etmek, genital bölge temizliğini daima önden arkaya yapmak önerilir. Ayrıca menopoz hastalarında, vajina içerisine uygulanabilecek lokal östrojen tedavisi de dokuları destekleyerek ek katkı sağlar.
İdrar Kaçırma Tedavisi
İdrar kaçırma tedavisinde ilk basamak, idrar kaçırmanın sebebini tespit etmektedir. Özellikle anatomik tipte idrar kaçırması bulunan hastalarda ilk basamak düzenli ve etkili yapılacak kegel egzersizleridir. İdrar yolu enfeksiyonu mevcutsa antibiyotik tedavisi, mesane kaslarında aşırı kasılma gibi bir sorun mevcutsa da buna yönelik ilaç tedavisine başlanması önerilmektedir.
İdrar Kaçırma Tedavisi Yöntemleri
İdrar kaçırma tedavisine karar vermeden önce, sebebine yönelik muayene ve testler yapılmalıdır. Bu testlerden sonra tedavi şekli olarak her hasta bazında, davranışsal tedavi, kegel egzersizleri, ilaç tedavisi, cerrahi yöntem yöntemler arasından bir seçim yapılabilir.
- Sıkışma Tipi İdrar Kaçırma Tedavisi
- Ameliyatsız İdrar Kaçırma Tedavisi
- Davranışsal İdrar Kaçırma Tedavisi
- Kegel Egzersizleri İle İdrar Kaçırma Tedavisi
- Lazerle İdrar Kaçırma Tedavisi
- İdrar Kaçırma Tedavisinde Cerrahi
Sıkışma Tipi İdrar Kaçırma Tedavisi
Urgency ya da mesane kaslarında ani kasılmaya bağlı olarak, ani bir sıkışma hissiyle gelen ve tuvalete yetişemeden idrar kaçırma problemidir. Öykü ile muayene ayırıcı tanı yapılabilir. Sıkışma tipi idrar kaçırma tedavisinde kullanılan çeşitli ilaçlar mevcuttur.
Ameliyatsız İdrar Kaçırma Tedavisi
Ameliyatsız idrar kaçırma tedavisi, hastalar uygun seçildikleri takdirde davranışsal tedavi, pelvik egzersizler, ilaç tedavisi ya da lazer ile tedavi edilebilmektedir.
Davranışsal İdrar Kaçırma Tedavisi
- Mesane eğitimi: Amaç idrarı hissettikten sonra tuvalet ihtiyacını erteleyebilme yetisini mesaneye kazandırmaktır. Örneğin başlangıçta idrarını hissettikten sonra 10 dakika tutup, sonra tuvalete gitmesi önerilir. Kademeli olarak bu süreyi artırarak, tuvalet ziyaretleri arasında geçen süreyi yaklaşık 2.5-3.5 saate kadar çıkarmak hedeflenir.
- Çift idrar yapma tekniği: İdrarı yaptıktan sonra, birkaç dakika tuvalette bekleyip, tekrar idrar yapma, böylece mesanenin tamamının boşalması hedeflenir.
- Zamanlanmış tuvalet ziyareti: İdrar ihtiyacını beklemeden 2-4 saat arasında tuvalete gitme önerilir.
- Sıvı ve diyet düzenlenmesi: Alkol, asitli gıda ve içecekler ve kafein alımı kısıtlanır. Bu şekilde daha iyi mesane kontrolü sağlanabilir. Sıvı alımının normal düzeye çekilmesi, spor yapılması ve ideal kiloya gelinmesi de sorunun çözümüne yardımcı olur.
Kegel Egzersizleri İle İdrar Kaçırma Tedavisi
Pelvik tabandaki kasları güçlendirmek için yapılan egzersizlerdir. Kasları hissetmek için idrar yaparken tutmayı denemek gerekir. Bu şekilde 5 saniye tutup, 5 saniye serbest bırakarak egzersize başlanır. Daha sonra yavaş yavaş süreyi artırarak 10 saniye kasları kasılı tutmak hedeflenir. Her gün en az 3 defa 10 tekrar yapılarak kaslar çalıştırılır.
Lazerle İdrar Kaçırma Tedavisi
Subüretral bölgeye lazer enerjisi ile ısı veren transvajinal bir prob yardımıyla bu bölgede bağ dokusu içindeki kollajen yapımını artırmak ve üretra altındaki desteği bu yolla artırmaya dayalı bir tedavi yöntemidir.
Lazerle idrar kaçırma tedavisi herhangi bir kesi ya da dikiş gerektirmez. Hastanede yatmayı gerektirmez. Tedavi sonrası işe hemen dönmek mümkün olur. Etkinlik için birden çok seans uygulama gerekebilir. Şu aşamada deneysel bir tedavi olarak düşünülmektedir çünkü etkinliğine dair yeterli bilimsel veri bulunmamaktadır.
İdrar Kaçırma Tedavisinde Cerrahi
Bazı kadınlarda istemsiz idrar kaçırma sorunu, hayat kalitesini ciddi olarak bozmaktadır. Genellikle idrar kaçırma için yapılan cerrahi müdahaleler stres inkontinans tedavisi için yapılır. Ancak ayrıca urge inkontinans ya da hiperaktif mesane için de düşük riskli cerrahi alternatif tedaviler bulunmaktadır. İdrar kaçırma tedavisinde cerrahi yöntemler;
Stres İnkontinans Tedavisi için Sling Operasyonları
İdrar kaçırma tedavisinde Sling, sentetik ağ şeklinde teypler, kendi dokunuz ya da farklı dokular kullanılarak mesane boynuna hamak şeklinde bir destek yapılır. Bu destek sonrasında öksürme ya da hapşırmayla olan idrar kaçırmaları düzelir.
Sling tiplerinden hangisinin size uygun olduğuna doktorunuzla beraber karar vermeniz uygun olur. Günümüzde oldukça gelişmiş teknolojiye sahip ve oldukça non-invaziv, yani minimum girişim ve küçük kesi ile uygulanabilen sentetik sling materyalleri mevcuttur. Bu tür cerrahi işlemler, hastanede ve genel anestezi altında uygulanmaktadır.
Çoğu hasta için aynı gün taburcu olmak mümkündür. Günlük aktiviteyi kısıtlamaz. Ancak spor, yüzme ve cinsel ilişki açısından yaklaşık 4-6 haftalık iyileşme süresini beklemek uygundur. İşe dönmek, birkaç gün içerisinde mümkün olmaktadır. Bazı durumlarda hastalara eş zamanlı vajinoplasti operasyonu da uygulanmaktadır. Bu durumda birkaç hafta istirahat gerekebilir.
Tension-Free Sling: Dikiş kullanılmadan sling materyali yerleştirilir. Sling insan dokusuna yapışarak etrafında oluşan skar dokusu ile mesane boynuna destek sağlar. Üç şekilde uygulanabilir:
- Retropubik: Retropubik yaklaşımda iki taraflı kasık bölgesinde birer kesi ve vajina içinde üretra altında bir kesi olmak üzere toplam 3 kesi bulunur.
- Transobturator: (TOT) Transobturator yaklaşımda her iki labium kenarında ve vajina içinde üretra altında bir kesi olmak üzere toplam 3 kesi bulunur.
- Tek mini insizyon: Yalnızca üretra altında minik bir kesi bulunur.
Doktorunuz cerrahi sonrası ağır fiziksel aktiviteye dönmeden önce yaklaşık 4 hafta geçmesini önerebilir. Cinsel aktivite için ise yaklaşık 6 hafta beklemeniz gerekir. Sentetik sling materyali kullanımı güvenli ve etkili bir yöntemdir. Ancak nadiren enfeksiyon, erozyon ya da ağrı görülebilir.
İdrar kaçırmanın cerrahi tedavisi sonrası ne gibi sorunlar olabilir?
İnkontinans cerrahisi sonrası nadiren de olsa komplikasyonlar görülebilir. Bunlar:
- Üriner retansiyon (kısa süreli olarak mesanenin tam boşaltılamaması),
- Hiperaktif mesane gelişmesi,
- İdrar yolu enfeksiyonu,
- Ağrılı cinsel ilişki şeklinde olabilir.
İdrar kaçırma sorunu olan kadın nasıl bir yol izlemeli?
Öncelikle bir ürojinekolojik muayene ve basit testler yapılması için hekime başvurmalıdır. Örneğin basit bir idrar yolu enfeksiyonu dahi idrar kaçırma sorununa yol açabilir. Enfeksiyonun kolayca bir idrar tahlili ile saptanması ve tedavi edilmesi mümkündür. Ayrıca doğum sonrası, diyet ve egzersizle normal kiloya dönme ve düzenli kegel egzersizleriyle de, idrar kaçırma sorununda kısmen düzelme olabilmektedir.
Cerrahi müdaheleye ya da medikal tedaviye karar vermeden önce dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle ayırıcı tanının iyi yapılmış olması gereklidir. Çünkü farklı idrar kaçırma tipleri için farklı tedavi yöntemleri mevcuttur.
Cerrahi müdahale sonrası idrar kaçırma sorununuz tamamen düzelmeyebilir. Özellikle mixt tipte (yani stres inkontinas ve urge inkontinans bir arada) olan hastalarda cerrahi sonrası stres inkontinans düzelir, ancak urge inkontinans için ilaç kullanmaya devam etmesi gerekebilir.
İdrar kaçırma bitkisel tedavisi var mıdır?
İdrar kaçırma tedavisi, bitkisel karışım alternatifleri piyasada bulumaktadır. Ancak bunların etkinliği ve güvenli olup olmadığı henüz bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.